Hướng dẫn tối ưu hóa loa kèn Avantgarde với DSP: Chơi hi-end tầm cao

Buổi tập huấn chi tiết của chuyên gia hi-end đến từ hãng loa kèn Đức Avantgarde Acoustic tại Việt Nam ngày 29/3 cho thấy, những đôi loa hi-end công nghệ cao đã có khả năng “chiều chuộng” người nghe tối đa, bất kể gout nghe nhạc hay phòng ốc phức tạp tới mức nào.

Ông Jérôme André, phụ trách bán hàng toàn cầu của Avantgarde Acoustic vừa có buổi hướng dẫn cách bố trí và tối ưu hóa âm thanh loa Avantgarde nói chung và model UNO XD nói riêng tại showroom Đông Thành - Hòa Phúc (Tp Hồ Chí Minh), nhà phân phối chính thức của thương hiệu loa kèn nổi tiếng này.

Avantgarde Acoustic là thương hiệu có trên 25 năm lịch sử của nước Đức. Đây được coi là dòng loa kèn thành công nhất trên thị trường hi-end thế giới hiện nay, nhờ vào công nghệ chế tác tiên tiến, hiện đại và những ứng dụng độc đáo hướng tới người nghe.

Ông Jérôme André sử dụng cặp loa UNO XD, một trong những model tầm trung và mới của hãng để thị phạm trong không gian khá đặc thù: phòng nghe không quá lớn và không vuôn vắn hoàn toàn, chất liệu phòng đa dạng từ tường rèm cho tới hệ cửa kính… Đây cũng là môi trường chủ yếu - không gian nhà ở của khách hàng - mà những cặp loa hi-end sẽ phục vụ gia chủ.

UNO XD là loa kèn 3 đường tiếng, sử dụng loa mid-range toàn dải không dùng bộ phân tần. Tín hiệu từ ampli được cấp trực tiếp tới củ loa này. Do vậy tiếng mid có độ trung thực, chi tiết cao. Loa woofer sử dụng ampli class D chủ động công suất 1.000 watt. Hệ loa rất nhạy tới 107dB, chỉ cần dùng ampli công suất nhỏ, nhưng nên được thiết kế thật tốt để ghép với UNO XD.

Theo ông Jérôme André, để cặp UNO XD nói riêng và loa của Avantgarde nói chung trình diễn đúng với thiết kế, và hay theo yêu cầu người nghe cần tiến hành 3 bước sau: BƯỚC 1 - Chọn vị trí loa; BƯỚC 2 - Chọn hướng loa (toe-in); BƯỚC 3 - Chọn góc ngả của loa; BƯỚC 4 - Cân chỉnh DSP cho loa, chủ yếu là chọn khoảng tần số hoạt động cho loa woofer thông qua phần mềm trên máy tính. Nên chọn một track nhạc có giọng hát và 3-4 nhạc cụ đệm rõ ràng để tiện cho việc nghe kiểm chứng.

BƯỚC 1: Chọn vị trí loa. Trước tiên đặt loa ở một khoảng cách nhất định so với bức tường phía sau để tạo âm hình theo chiều sâu. Kê loa sao cho 2 loa cách nhau xa nhất có thể chọn vị trí ngồi nghe sao cho 3 điểm gồm: loa trái, loa phải và người nghe tạo thành một tam giác đều. Lắng nghe và thu hẹp dần tam giác đều đến một điểm tối ưu mà ở đó: nếu nới khoảng cách ra thì sân khấu âm thanh trở thành loãng, mà thu hẹp khoảng cách lại thì âm hình thành chồng chéo. Công đoạn này giúp xác định chiều rộng của sân khấu âm thanh.

BƯỚC 2: Sau khi đã chọn được vị trí của loa, từ từ xoay nhẹ loa vào phía trong (toe-in) để tìm được góc tối ưu mà ở đó, chiều sâu sân khấu trở nên hợp lý nhất sao cho các nhạc cụ, hoặc giữa nhạc cụ và ca sỹ có một khoảng trống nhất định.

BƯỚC 3: Chọn góc ngả của loa. Sử dụng tay vít ở 4 chân đinh hạ tối thiểu độ cao của chân loa. Sau đó nâng dần hai tay vít phía trước sao cho hướng phát âm của loa treble đi ngang, hoặc đi lên với một góc nào đó. Tùy vào độ cao của tai người ngồi nghe mà hướng loa treble theo một đường thẳng tới đó. Việc này giúp xác lập chiều cao của sân khấu âm thanh. 3 bước này kết hợp với nhau tạo nên âm hình 3 D (holographic).

BƯỚC 4: Cân chỉnh DSP. Theo ông Jérôme André, việc hoàn thiện 3 bước trên đã giúp cặp loa có khả năng trình diễn đạt tới 80% chất lượng thiết kế. Tuy nhiên, điều chỉnh DSP của loa subwoofer đúng cách sẽ đẩy cặp loa lên một tầm trình diễn mới, thỏa mãn tối đa lối nghe nhạc mang nặng dấu ấn cá nhân của mỗi đôi tai.

Chỉ riêng việc điều chỉnh volume của tiếng bass với nút chỉnh phía sau 2 loa đã giải quyết được thêm 5% - 10%, giúp cặp loa tương tác tốt nhất với mọi không gian phòng nghe. Với phòng nghe nhỏ và có nhiều diện tường phẳng, kinh nghiệm cho thấy nên điều chỉnh volume bass ở mức tiêu chuẩn (0) hoặc giảm dần nếu vẫn còn hiện tượng ù bass. Sau khi điều chỉnh, âm thanh tổng thể của loa trở nên trong trẻo hơn hẳn mà tiếng trầm vẫn giữ được sự đầy đặn, mạnh mẽ cần thiết.

Bước cuối cùng là lựa chọn tần số cắt cho loa subwoofer của UNO XDO với khoảng chạy 20 Hz - 290 Hz. Bước này khá đơn giản, kết nối 2 loa với máy tính (đã cài phần mềm của Avantgarde) thông qua dây USB và thao tác hoàn toàn trên máy tính. Hãng đã mặc định sẵn 20 lựa chọn về tần số cắt. Người nghe chọn lấy điểm hợp với tai mình nhất, sau đó vẫn có thể tinh chỉnh xung quanh vị trí đã chọn.

Việc lựa chọn tần số cắt của loa woofer ảnh hưởng trực tiếp đến phong cách trình diễn của loa: dày tiếng hay mảnh tiếng, ấm áp hay thanh thoát, ngọt ngào hay sắc sảo. Tùy vào sở thích nghe nhạc: nhạc cổ điển hay nhạc jazz, nhạc pop hay nhạc hòa tấu không lời, vocal nam hay vocal nữ mà chọn điểm cắt tần phù hợp. Cặp loa sẽ tự động trình diễn thuyết phục nhất. Đây là thứ năng lực vượt ra ngoài tầm với của những cặp loa truyền thống theo thiết kế cổ điển, chỉ trình diễn mono-tone và hợp với một số loại nhạc, một vài cách nghe. Hiểu theo nghĩa khác thì với DSP, Avantgarde là loa dành cho mọi thể loại nhạc, mọi đôi tai và mọi không gian.

Một lựa chọn cao cấp nữa là đo kiểm phòng thông qua bộ đo chuyên dụng rồi gửi thông số về phòng lab của Avantgarde tại Đức. Các chuyên gia của hãng sẽ phân tích số liệu và gửi kết quả cho người chơi cân chỉnh theo. Được biết, Đông Thành - Hòa Phúc có kế hoạch trình diễn dòng Avantgarde đầu bảng tại Vietnam Hi-end Show 2018 tới.

Nhà phân phối loa Avantgarde: ĐÔNG THÀNH - HÒA PHÚC

Thạch Lam