Life is beautiful

Gạt bỏ mọi quan điểm về chính trị, ‘Life is beautiful’ chỉ giữ lại những thân phận người bé nhỏ trong bi kịch lịch sử, với sự sống mỏng manh trong chiến tranh khốc liệt và tàn nhẫn, nhưng vẫn luôn lạc quan về một cuộc sống đầy phép lạ diệu kỳ. “Đây là một câu chuyện đơn giản, nhưng thuật lại thật không dễ dàng, như trong một câu chuyện ngụ ngôn, sẽ có những nỗi buồn, nhưng cũng đầy phép lạ và niềm vui…” ‘Life is beautiful’ đã bắt đầu với một giọng nói chân thành và đầm ấm như thế của một người đàn ông. Lời tự thuật ngắn gọn và dung dị thôi, nhưng bỗng lại thành mô tả hoàn hảo nhất cho cuộc đời của người đàn ông này - hệt như câu chuyện cổ tích, lắm chông gai nhưng chưa bao giờ tắt niềm vui và hy vọng về một cuộc sống tươi đẹp "đầy phép lạ”.  

Trailer film

Người đàn ông ấy có tên Guido – là người Do Thái – có một gia đình nhỏ hạnh phúc bên người vợ xinh đẹp Dora và cậu con trai Joshua. Đầu phim là những hình ảnh về cuộc sống trong sáng, thuần khiết với những tình huống hài hước vui nhộn khi anh chàng bồi bàn Guido gặp gỡ và chinh phục trái tim Dora – cô gái đã đính hôn. Với bản tính yêu đời, lãng mạn và rất nhiệt thành, hành động lại vô cùng liều lĩnh và táo bạo, Guido đã cướp Dora khỏi vị hôn phu của cô ngay trong bữa tiệc, cùng người con gái này trốn chạy “trên yên ngựa” trước sự bàng hoàng của tất cả quan khách. Và thế là họ trở thành vợ chồng, với trái ngọt của tình yêu là cậu bé Joshua.  

Gia đình hạnh phúc của Guido, Dora và cậu con trai Joshua

Nhưng những ngày hạnh phúc “ngắn chẳng tày gang” vội vã qua mau, khi chủ nghĩa phát xít với thuyết “chủng tốc thượng đẳng Arian” giống như một căn bệnh truyền nhiễm lây lan và ngấm sâu vào đời sống xã hội, ngay trong ngày sinh nhật của Joshua, cuộc đời của cả gia đình bỗng chuyển ngắt sang trang khác, với đau thương nhuốm màu trong sự tàn khốc của chiến tranh. Trước sự lớn mạnh của chủ nghĩa phát xít Đức, người Do Thái bắt đầu bị khủng bố và đương đầu với nạn diệt chủng. Trên chuyến tàu chở người Do Thái tới trại tập trung – nơi được coi là địa ngục trần gian, có Guido và cậu con trai của mình.  

Guido và con trai trên con tàu “định mệnh”

Và từ đây, bộ phim là một hành trình chỉ có những lời nói dối, những lời nói dối trước tương lai chỉ trực chờ cái chết đã vô hình trở thành vĩ đại và đi vào lịch sử, những lời nói dối như vị thần cứu vớt và gìn giữ cho tâm hồn bé bỏng của Joshua luôn trong sáng và ngây thơ trước thực tại đau thương, và để “cuộc sống” luôn là “cuộc sống tươi đẹp” trong đôi mắt con thơ.  

Phản ứng hồn nhiên và thích thú của cậu bé Joshua trong trại giam khi nghe

ông bố Guido “nói dối” về trò chơi “1000 điểm

Khi sự sống và cái chết chỉ cách nhau trong gang tấc, thì người cha ấy vẫn đủ bình tĩnh và tỉnh táo biến tai họa đang giáng xuống kia thành một trò chơi cho trẻ nhỏ, mà nếu chiến thắng với 1000 điểm, hai cha con sẽ nhận được “một chiếc xe tăng” làm phần thưởng. Trước cuộc sống khốn khổ trong trại giam, Guido luôn tìm được lời giải thích hợp lý nhất để nuôi dưỡng niềm tin và sự lạc quan trên môi Joshua, và giữ cho bản thân mình cũng tràn đầy hy vọng. Anh luôn hiểu rằng, chỉ cần mình gục ngã, thì hiện thực có thể khiến Joshua ám ảnh và khủng hoảng đến trọn đời. Guido đã làm mọi cách khiến chiến tranh trong mắt con trai không phải là địa ngục, mà chỉ là một cuộc chơi.  

Niềm lạc quan mà Guido luôn cố gắng gìn giữ trong “địa ngục trần gian”

Cuộc sống trong trại cũng có lúc khiến Joshua hoảng sợ nghĩ mình sẽ bị đem đi nấu xà phòng, làm cúc áo, và cả đốt thành tro trong lò nữa … cậu đòi về nhà, nhưng người cha với nụ cười hiền lành này lại hiện ra như một nhân vật cổ tích “con tin một con người to tướng như thế này sẽ thành miếng xà phòng hay khuy áo được ư?” Và Joshua đã tin. Thử hỏi, có được mấy người cha trong tình cảnh nguy hiểm nhất vẫn đủ bình tĩnh cười đùa chỉ để bảo vệ sự trong sáng cho con mình? Niềm tin về một cuộc sống luôn tươi đẹp mà Guido gieo mầm cho con chắc chắn sẽ chỉ cho cậu bé những giấc ngủ yên lành và giấc mơ tươi vui đầy hạnh phúc.  

Guido giải thích và trấn an con trai khi Joshua sợ hãi và đòi về nhà

Có thể nói, câu chuyện xoay quanh hai cha con Guido là những trường đoạn cảm động nhất trong phim. Mặc dù ban đầu có thể một số người sẽ thấy quá nhàm chán với anh chàng Guido dài dòng và hơi tưng tửng, nhưng chính sự cái sự hâm hâm của anh lại dẫn dắt khán giả đến cao trào cảm xúc của tình phụ tử thiêng liêng. Sẽ chẳng ai có thể quên được cuộc chia tay của hai cha con vào đêm cuối cùng của trại tập trung “Con hãy hứa sẽ chỉ bước ra khỏi đây khi xung quanh yên tĩnh nhé” – nhìn cái gật đầu của Joshua và nụ cười của Guido mà tim như thắt lại. Khi Joshua nhỉn bố bước đi như một chú hề với cái nháy mắt đầy ẩn ý về phía mình, phía sau là tên phát xít lăm lăm tay súng, cậu vẫn cười… nụ cười ngây thơ chưa hề biết thế nào là “nỗi đau” và sự “tàn bạo” của chiến tranh. Đây có lẽ là một trong những cảnh quay xúc động nhất lịch sử điện ảnh, ngọt ngào thấm thía mà để lại bao chua xót đắng cay.  

Guido bước đi đón nhận cái chết đầy lạc quan “như một chú hề” trước mặt con

Song song với câu chuyện của hai bố con, tình yêu mãnh liệt giữa Guido và vợ cũng được khắc họa tuyệt vời không kém. Dora là người gốc Ý, nhưng tình yêu khiến cô từ bỏ tất cả để bước vào chốn “địa ngục” cùng chồng và con. Trong trại giam, họ chưa bao giờ gặp nhau, nhưng tình yêu chưa bao giờ tắt, khoảng cách giữa họ cũng chưa bao giờ xa. Nhớ nhung, yêu thương được gửi theo bài ca, những lời tỏ tình lén lút mà đầy ngọt ngào qua đài phát thanh Đức… Tình yêu giản dị sáng lên ở những nơi tăm tối nhất.  

 Hai bố con Guido và Joshua “lén lút tỏ tình” với mẹ Dora qua đài phát thanh

Bộ phim kết thúc với cái chết đau xót của Guido, nhưng cũng phần nào làm đẹp lòng người xem khi “vẫn giữ được” niềm yêu đời, niềm tin và hạnh phúc trong mắt Joshua về cuộc sống, về chiến thắng mà người cha Guido đã mang lại. Cậu đã được ngồi trên chiếc xe tăng thật, nhận ra, “lời bố nói là đúng”, và đặc biệt đã cho cậu gặp lại mẹ mình.  

Joshua “chiến thắng” trong trò chơi trốn tìm và nhìn thấy “phần thưởng” của mình

Ra mắt được gần một thập kỷ, từ năm 1997, nhưng cho đến nay, ‘Life is beautiful’ vẫn luôn là niềm tự hào của điện ảnh Ý với 3 giải Oscar, và là bộ phim sâu sắc và khó quên về cuộc sống trong lòng người hâm mộ. Như chính điều mà tựa đề bộ phim muốn nói, “cuộc sống tươi đẹp” chính là thông điệp được truyền tải từ những cảnh quay đầu cho đến khi kết thúc, rằng “cuộc sống” sẽ mãi là một khúc ca sáng chói và diệu kỳ khi tâm hồn ta luôn tìm biết tìm kiếm và gìn giữ sự “tươi đẹp” ngay cả khi cận kề bên vực thẳm của cái chết.