[Stereo Wiki] Tìm hiểu về ampli Class A và ưu điểm của nó
- 0
-
0chia sẻ
-
Không ít người vẫn quan niệm rằng ampli Classi A là chuẩn mực khi chú trọng chất lượng âm thanh, song thường hiếm khi xuất hiện ở các sản phẩm bình dân.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ không nói quá nhiều về kỹ thuật sâu xa, mà chỉ đề cập tới những điểm quan trọng nhất mà người dùng nên biết về dạng ampli này.
Ampli Class A là dạng được thiết kế cho hiệu suât thấp, chỉ khoảng 25% (tức là nếu cung cấp 100watt đầu vào thì chỉ nhận được 25watt công suất phát ra ở loa. Và 75watt còn lại bị tổn hao dưới dạng tỏa nhiệt trên sò hoặc đèn điện tử.
So sánh với Class AB hiện nay đang tỏ ra phổ biến hơn nhờ hiệu suất khoảng 35-50% (100W đầu vào cho ra 35-50W đầu ra loa). Do đó, kích thước của Class A cũng vì thế mà lớn hơn so với Class AB, và cũng cần đặt nặng vấn đề tản nhiệt cho sò công suất.
Ưu điểm của ampli Class A là không có miền phi tuyến (nonlinearities) và méo xuyên tâm (cross distortion, turn on/off delay) chỉ một sò duy nhất hoạt động tại trung điểm của đặc tuyến tải. Âm thanh các ampli Class A theo đó được đánh giá là ngọt ngào, trung thực.
Ampli Class A sử dụng một sò công suất (Bipolar, FET, hay IGBT) kết nối chung trong hệ thống phát cho cả hai nửa của dạng sóng, sò công suất sẽ luôn có dòng điện chạy qua ngay cả khi không có tín hiệu chính. Do đó, đầu ra tín hiệu sẽ không được tải đầy đủ cho dù sử dụng Bipolar, MOSFET hay IGBT, và mang một mức bias Q-point ở khoảng giữa dòng tải. Sò công suất này không bao giờ tắt trừ khi tắt cả hệ thống, do đó có thể coi là nhược điểm của ampli Class A về vấn đề tốn điện
Để đạt được độ tuyến tính cao và gain, phần đầu ra của Class A luôn mang giá trị bias MỞ (hoạt động), hay nói cách khác thì dòng tín hiệu nghỉ ở phần đầu ra có giá trị bằng hoặc lớn hơn dòng tải cực đại cần thiết để tạo ra tín hiệu đầu ra lớn nhất. Class A hoạt động trong phần tuyến tính, điện áp bias của sò công suất DC phải được bảo đảm ổn định để duy trì hoạt động hiệu quả cũng như mức sai số thấp.
Do phần đầu ra luôn ngốn điện nên ampli class A không phù hợp các hệ thống khuếch đại công suất cao. Mức sử dụng điện liên tục của ampli class A cũng đòi hỏi một bộ nguồn mạnh và được lọc điện ổn định, tránh các tiếng ồn khó chịu phát ra từ ampli khi dòng điện trồi sụt.
Cần chú ý rằng các ampli có tên gọi “thuần” A (pure Class A) sẽ chỉ hoạt động hoàn toàn ở chế độ A. Còn một số ampli Class A thực chất chỉ hoạt động ở chế độ A ở miền công suất thấp, và bị yêu cầu hoạt động công suất lớn sẽ chuyển sang Class AB.
Minh Đức
Bình luận