Nghe thử bản nhạc Trung Cổ bị thất truyền cả ngàn năm

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Cambridge đã thành công trong một việc gần như không tưởng, đó là khôi phục một bài hát truyền miệng đã bị thất ...

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Cambridge đã thành công trong một việc gần như không tưởng, đó là khôi phục một bài hát truyền miệng đã bị thất truyền từ thế kỷ 11.

Với tên gọi " Songs of Consolation" (tạm dịch: Bài ca của sự an ủi), bài hát này được biên soạn vào thế kỷ 11 thuộc thời Trung Cổ dựa theo tác phẩm "Sự an ủi của Triết học" của triết gia La Mã Boethius viết từ thế kỷ thứ 6. Đây là bài hát quan trọng và đã từng phổ biến vào thời Trung Cổ nhờ sự quan tâm của các nhân vật lớn như Alfred Đại đế, nhà triết học kiêm ngoại giao người anh Geoffrey Chaucer và cả nữ hoàng Elizabeth I. Cách đây 1000 năm, các bản nhạc không được ghi lại dưới dạng "nốt" mà bằng trí nhớ, truyền miệng, nên việc khôi phục lại sau khi đã thất truyền dường như là không thể. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Cambridge dựa vào bản thảo "neumes" (ký hiệu thô sơ) bị đánh cắp cách đây 142 năm để tạo tái tạo đầy đủ bài hát 1000 năm nay chưa ai được nghe.

Hiện nay, nhân loại có đến hàng trăm bài hát tiếng Latin được ghi lại dưới dạng các neumes từ thế kỷ thứ 9 đến thế kỷ 13, bao gồm cả những đoạn kinh điển của các nhà thơ vàng thời đại La Mã như Horace và Virgil, tác phẩm của những triết gia lỗi lạc trước đó như Boethius và cả những bài ca than vãn, tình ca từ thời Trung Cổ. Vậy nên, thành công nói trên là một sự khích lệ có ý nghĩa rất lớn với lĩnh vực khoa học, nghệ thuật. Dĩ nhiên điều này cần tới rất nhiều thời gian, mà cụ thể là nhà nghiên cứu âm nhạc Sam Barrett tại Cambridge đã dành ra gần 2 thập kỷ vừa qua để xác định kỹ thuật mà người xưa dùng để diễn đạt các hình thức thơ ca. Các bản neumes chỉ xác định hướng của giai điệu và chi tiết về giọng hát truyền tải mà không chỉ định cao độ. Vậy nên, Sam Barrett ghép lại được khoảng 80 - 90% giai điệu bài hát, rồi mởi nhóm nhạc Sequentia chơi lại bài hát để tinh chỉnh hoàn thiện.

Sam Barrett cho biết: "Họ thử chơi theo nhiều hướng khác nhau, rồi chúng tôi cùng phản hồi lại. Phải thú thực là tôi thật sự xúc động khi nhìn họ chơi một bản nhạc từ thế kỷ 11. Nhưng quan trọng nhất là chúng tôi đã giải được câu đố từng gây thất vọng liên tục."