JBL 4312G: Loa hay cho người sành nghe

Phần lớn các cặp loa phổ thông chỉ chơi tốt với một vài thể loại nhạc. Nhưng “lời nguyền” này không ứng với JBL 4312G, vốn sinh ra để phục vụ cho âm nhạc đích thực. Chỉ cần ghép với ampli phù hợp và nguồn phát đủ tốt, cặp loa này hoàn toàn có thể đưa người nghe lên đỉnh.

Tổng quan

Ra mắt tại CES 2019 hồi tháng 1 đầu năm nay, có lẽ JBL 4312G là một trong những sản phẩm đến tay khách hàng sớm nhất sau triển lãm này. Hiện các cặp loa của JBL đều được sản xuất dưới thương hiệu của tập đoàn HARMAN. 4312G là đôi loa tiếp nối chuỗi sản phẩm của dòng họ 4310/4311, và gần hơn là cặp loa kỷ niệm 70 năm Anniversary 4312SE. Tiêu chí của HARMAN để sản xuất ra cặp loa này gồm có: dải trầm uy lực “sấm sét” (nguyên văn) mà vẫn trong - rõ, dải cao chính xác và ngân nga như pha lê ngay cả khi phải chơi với công suất tối đa. STEREO sẽ cùng với độc giả kiểm chứng tuyên bố của HARMAN là thật hay nói chơi?!

4312G được thiết kế theo từng cặp đối xứng cho phép người dùng bố trí linh hoạt ở nhiều vị trí khác nhau. Trong các phòng thâu âm truyền thống, loa studio dạng này thường được đặt nằm ngang, hoặc cũng có thể đặt đứng với cặp tweeter hướng vào trong hay ra ngoài so với vị trí kỹ sư kiểm âm. Người ta có thể đặt loa trên bàn mix, cũng có thể để trên chân loa độc lập. Sự linh hoạt này khiến 4312G có thể hữu dụng ngay cả trong không gian nhỏ, ấm cúng lẫn phòng nghe lớn mà không ảnh hưởng tới độ chi tiết, độ gắn kết của âm hình stereo mà các đôi loa monitor studio cần có.

Jim Garrent, Giám đốc Chiến lược & Kế hoạch Cấp cao của HARMAN Luxury Audio từng nói: “JBL 4312G là đôi loa studio monitor dạng compact 3 đường tiếng nhưng có thể cho âm bass uy lực với tiếng treble mềm mại, sử dụng tốt cho mục đích nghe nhạc.” Dòng 4310 lần đầu được giới thiệu năm 1968 và giờ là những cặp loa hoài cổ thế hệ tiếp theo vẫn rất hút hàng. Các mẫu loa 4310 luôn nhận được đánh giá cao từ người dùng, bất kể là kỹ sư âm thanh hay giới chơi đồ, dân nghe nhạc. Chúng tôi biết một số nhạc sỹ, nhà phê bình âm nhạc ở Việt Nam cũng sử dụng những mẫu loa này để nghe nhạc hằng ngày.

Ưu điểm của dòng 4310 monitor là sự bền bỉ với chất lượng hoàn thiện cao. Những đôi loa của dòng này không bóng bảy, nhưng sắc sảo, chắc, nặng và gần như không bao giờ “xảy chân” trong suốt đời sống âm nhạc của chúng. Xuất thân là loa kiểm âm nên chúng có đặc tính là khá trung thực với nguồn âm và phản ảnh đúng chất lượng, màu sắc của hệ thống ampli đi kèm. Vậy nên thú vị ở chỗ, muốn nghe dòng nhạc nào, hãy tìm cho mình một chiếc ampli có xu hướng chơi tốt loại nhạc đó (ví dụ nhạc trữ tình/classic jazz/hòa tấu tiết tấu chậm hợp với ampli đèn, nhạc giao hưởng/nhạc rock/reggae/EDM hợp ampli bán dẫn có tốc độ xử lý cao) để ghép là sẽ ra chất.

Thiết kế

Nhà sản xuất cho biết, 4312 G là phiên bản được mang thiết kế âm học và công nghệ mới nhất trong việc chế tạo loa kiểm âm phòng thu. Đặc biệt, mẫu loa này lại được kết hợp sử dụng các yếu tố kỹ thuật trên phiên bản số lượng giới hạn 4312 SE và mẫu loa 3 đường tiếng L100 Classic.

Trước tiên là củ loa woofer JW 300 SW có đường kính lên tới 300mm. Đây là driver có uy lực mạnh mẽ, được thiết kế để để truyền tải âm thanh độ phân giải cao với mức nhiễu thấp nhất. Bên cạnh đó, JW 300 SW còn thừa hưởng những đặc tính âm thanh của 1200 FE - củ loa mạnh nhất trong gia đình JBL, từng được phát triển trên mẫu loa K2 S5800.

Kế đến là củ loa mid JM 125 PC với đường kính 125mm, sử dụng màng loa làm bột giấy phủ polymer. Củ loa được khai thác từ một phiên bản loa bookshelf 3 đường tiếng của 4312 Series, song JBL cũng đã thực hiện thêm một số điều chỉnh trong thiết kế nhằm giảm nhiễu méo tiếng và đạt độ tuyến tính cao.

Thành viên cuối cùng trên 4312 G là củ loa tweeter 054 AIMg-1 có đường kính 25mm, sử dụng dome làm từ hợp kim nhôm/magie và nam châm neodymium nhằm tái tạo âm thanh chạm ngưỡng tần số 40 kHz.

Trong khi đó, hệ thống dây dẫn và mạch phân tần 3 đường tiếng trong 4312 G được thừa hưởng toàn bộ từ 4312 SE. Đối với thùng loa, hãng đã sử dụng loại ván MDF siêu nặng, kết hợp cùng một lượng lớn thanh gia cố ngay tại các mối nối, tạo thành một nền tảng vững chắc để 4312 G có thể phát huy hết công suất.

Mặt trước mỗi loa có 2 núm chỉnh mức gain cho tiếng mid và treble. Tính năng này khá hữu dụng để cân chỉnh âm thanh loa sao cho phù hợp với phòng, với cách bố trí, với thiết bị phối ghép và thể loại nhạc nghe nhằm đạt được âm thanh lọt tai nhất. Loa có thiết kế một lỗ thông hơi nằm mặt trước. Phía sau là bộ cọc đấu dây đơn. Với khối lượng trên 25kg mỗi thùng, 4312G rất nặng khiến việc kê đặt loa cần hết sức thận trọng.

Nghe thử

Chúng tôi sử dụng chân loa đặc chế chuyên dùng cho loa monitor (cặp chân này được STEREO dùng cho bộ loa ATC 50ASL và Yamaha NS 1000M), đặt loa theo chiều thẳng đứng trong phòng nghe có diện tích xấp xỉ 30m2 với 2 loa tweeter hướng ra ngoài. Nguồn phát là đầu đọc Cary Audio DMC-600 SE. Hai ampli được sử dụng để chơi cùng JBL 4312G là ampli bóng đèn Cary Audio 300SEI và ampli hybrid Lector ZAX 120 của Ý. Toàn bộ hệ thống dây dẫn của Nordost model Frey 2, ổ cắm QB8 và lọc nguồn QX4.

Khác với một số giòng loa kiểm âm của châu Âu chúng tôi từng trải nghiệm hoặc sử dụng như ATC, Dynaudio, HEDD… vốn có giọng loa cân bằng thì JBL 4312G lại hơi thiên về trầm ấm. Kiểu âm thanh đặc trưng này khá phổ biến trên những dòng studio monitor hiện nay khiến chúng trở nên dễ nghe hơn khá nhiều. Những định kiến về âm thanh thô, mộc, gai góc, xù xì… khó nghe của loa monitor đều được 4312G phá bỏ.

Trước tiên, chúng tôi ghép loa với ampli Cary 300SEI sử dụng cặp bóng công suất 300B. Âm thanh rộng mở, bung tỏa đúng chất của loa studio với trường âm khoáng đạt và âm hình studio xuất sắc. Song ấn tượng hơn cả là trung âm mềm như lụa và dải treble mượt như nhung của hệ thống khiến mọi tác phẩm nhạc trữ tình đều trở nên đẹp lung linh. Với những ai nghiền nghe giọng hát của các ca sỹ nhạc jazz hoặc thậm chí là nhạc vàng/bolero, hệ thống này có lẽ là một trong những giải pháp tốt nhất trong tầm giá. Tiếng hát của ca sỹ đầy đặn, ấm áp, mềm và mướt với đầy đủ những hài âm ngân nga cho cảm giác đầy đủ như những trải nghiệm nghe thực tế. Dẫu là giọng nam hay giọng nữ thì 4312G đều xử lý rất hợp lý và cực kỳ lọt tai.

Sự kết hợp của JBL 4312G và Cary 300SEI mang đến trải nghiệm êm ái và giàu chất thơ đến khó ngờ. Đó là kết quả của một cặp loa trung thực với phần trung - trung trầm có hơi ngả về sự ấm áp, nhưng đó là sự ấm áp có lý, một sự ấm áp mang tính tự nhiên. Chính bởi những đặc tính này mà 4312G có thể truyền tải được chính xác nét đẹp trong âm thanh của dàn bóng 300B trên Cary 300SEI - vốn được biết đến như “nữ hoàng” đèn điện tử. Nếu có thể, hãy một lần thử nghe cấu hình này với những giọng hát kinh điển như Nat King Cole, Frank Sinatra, Nana Mouskouri hay Julie London… hoặc, nếu chỉ nghe nhạc trong nước, hãy thử với Hương Lan, Hoàng Oanh, Phương Dung, Thanh Thúy… cặp đôi này sẽ khiến bất cứ ai cũng phải ngạc nhiên trước khả năng tái tạo giọng hát tuyệt vời.

Trung âm của hệ thống xứng đáng được gọi là mê hoặc. Nó không có sự màu mè kiểu cách thái quá của những dòng sản phẩm đình đám. Những sản phẩm kiểu này khi nghe sẽ thấy khá thú vị và lạ lẫm nhưng khi kết thúc thì cảm xúc cũng trôi tuột theo, tựa như người ta xem phim hành động. Ở 4312G và 300SEI là một thứ cảm xúc sâu lắng hút người nghe vào giọng ca, vào tác phẩm. Nó khiến người ta có những khoảnh khắc thư giãn và giải trí tuyệt đối với âm nhạc và để lại hậu vị êm ái.

Điểm yếu của phối ghép này nằm ở tốc độ và lực đánh bởi Cary 300SEI chỉ có 15 watt/kênh. Do đó dải trầm tuy có xuống sâu thật, nhưng khá nhẹ và thiếu lực. Khi nghe thử với một số thể loại nhạc tiết tấu nhanh thì chúng tỏ ra hụt hơi. Để khắc phục, chúng tôi chuyển từ 300SEI sang ampli Lector ZAX 120 với tầng đầu là bóng đèn và tầng khuếch đại công suất là sò bán dẫn. Ngay lập tức các điểm yếu về lực đánh, về tốc độ, về chất lượng của tiếng bass được cải thiện.

Với Lector ZAX 120, 4312G lại lột xác trong một vai diễn khác. Cặp loa này khi ghép với các ampli tốt ở các thể loại khác nhau sẽ sắm tròn cái vai diễn khác nhau. Nó không giống như những đôi loa thông thường khi chơi với các ampli sẽ thay đổi về chất lượng trình diễn và thường chỉ có xu hướng chơi tốt một hai thể loại nhất định. Với ZAX 120, hệ thống chơi nhạc rock (AC/DC, UFO, Blur…) một cách tưng bừng, khí thế, tràn đầy năng lượng, khác hẳn với bộ mặt yêu kiều, duyên dáng ở dòng nhạc trữ tình khi ghép đôi cùng 300 SEI. Những tiếng trống bass căng đầy, những câu bass điện tròn lẳn, nẩy nở bung tỏa mạnh mẽ. Âm lượng được xiết lên cực lớn nhưng âm thanh vẫn ròn rã và được kiểm soát tốt, không có bất cứ dấu hiệu nào của sự méo tiếng. Loa studio monitor chất lượng cao là như vậy đó!

Điều thú vị là ngay cả chơi nhạc mạnh với âm lượng lớn thì âm thanh vẫn được rải đều trong không gian với trường âm hợp lý, không gây sức ép lên đôi tai khiến quãng thời gian nghe nhạc thực sự thư giãn. Đây cũng là đặc tính chung của loa monitor. Chúng được thiết kế với khả năng giải phóng năng lượng tối ưu để các kỹ sư âm thanh có thể làm việc nhiều giờ trong nhiều ngày liên tục mà không ảnh hưởng đến thính lực.

Phần lớn những dòng loa phổ thông hiện nay, thậm chí cả loa hi-end cũng chỉ chơi tốt với một vài thể loại nhạc. Nhưng “lời nguyền” này không ứng với JBL 4312G, vốn sinh ra để phục vụ cho âm nhạc đích thực. Chỉ cần ghép với ampli phù hợp và nguồn phát đủ tốt, cặp loa này hoàn toàn có thể đưa người nghe lên đỉnh.

Nhà phân phối: Thanh Tùng Audio

Nhà bán lẻ: Audio Sơn Hà