Giải mã hiện tượng cải thiện âm thanh theo nhiệt độ của ampli đèn

Warren Gehl - phụ trách phát triển âm thanh và cũng là "đôi tai vàng" của hãng âm thanh Audio Research, đã nghiên cứu và đưa ra câu trả lời cho việc thay đổi âm thanh khi làm ấm (warm-up) các bóng đèn - quá trình cần thiết cho việc trải nghiệm qua ampli đèn. Stereo lược dịch và cung cấp đến độc giả bài viết thú vị này, đặc biệt là những bạn độc giả đang có ý định sở hữu một bộ ampli đèn.

Chúng ta thường tự hỏi: Cần làm ấm bóng đèn bao lâu để đạt hiệu suất tốt nhất? Và tại sao lại phải làm ấm bóng đèn?

Theo nghiên cứu của Warren Gehl, khoảng thời gian cần thiết để làm ấm các bóng đèn là vào khoảng gần 1 tiếng. Trong khoảng thời gian từ 10 phút đầu tiên và sau đó, âm thanh phát ra vẫn chưa được hoàn chỉnh, nhưng khi bóng đèn ấm được khoảng 45 phút trở đi, cảm giác âm tầng mở rộng ra trở nên rõ ràng hơn. Bên cạnh đó, các tính chất khác của âm thanh như độ động, độ liền mạch và độ trong đều được cải thiện rất hiệu quả.

Sự khác biệt này chính là nằm ở quá trình biến đổi nhiệt độ của đèn. Khi bắt đầu khởi động, đèn vẫn còn đang nguội, đại đa số người nghe sẽ cảm nhận được âm thanh phát ra từ loa có phần hỗn loạn và yếu ớt. Tuy nhiên, các chi tiết âm thanh dần dần đi vào trật tự thời gian ngay khi toàn bộ đèn đều đã ấm lên.

Có nhiều người sẽ thắc mắc: Tại sao lại phải tốn quá nhiều thời gian như vậy? Nguyên do là vì, đa số ampli đèn đều tích trữ quá nhiều mass bên trong; bên cạnh đó là chassic, biến thế và mạch khuếch đại đều cần đạt đến nhiệt độ cân bằng. Việc ổn định trong quá trình tăng nhiệt độ cho phép mạch khuếch đại đạt được việc cân bằng điện tích, giảm thiểu các đặc tính gây nhiễu.

Bên cạnh việc để ampli đèn đạt nhiệt độ hoạt động cần thiết cho âm thanh tối ưu, tản nhiệt cho các bộ phận, đặc biệt là đèn, cũng quan trọng không kém. Bạn sẽ không muốn các bóng đèn bị rơi vào tình trạng quá nhiệt (overheat), ảnh hưởng nghiêm trọng đến tuổi thọ của ampli. Ngoài ra, nhà sản xuất cũng khuyến cáo người dùng không nên để ampli đèn ở trạng thái bật liên tục.

Hãy thật sự kiên nhẫn khi chơi ampli đèn. 

Nếu bạn đã đọc đến đây và cảm thấy chơi ampli đèn hay cụ thể là làm đèn ấm lên có hơi rắc rối, hãy nghe và trải nghiệm trên một hệ thống ampli bán dẫn từ lúc nguội. Âm thanh phát ra có phần khó tiếp thu được dù bạn đã mở sau 10 phút hay lâu hơn. Âm thanh từ hệ thống ampli bán dẫn thường cần nhiều thời gian để ổn định và hiệu quả đạt được cũng ở mức lưng chừng. Điều này khiến cho một số người chơi ampli bán dẫn phải chọn giải pháp là bật thiết bị liên tục 24/7 để tránh tình trạng khó chịu này. 

Nguồn: Audio Research

Hồng Anh (dịch)